Een mens heeft enorme veerkracht

In 1944 was ik 24 en ik voelde me verantwoordelijk voor mijn moeder en 10 jaar jongere broer en zus. Vanuit Arnhem was ik samen met mijn moeder, zus en broer naar Velp gegaan, met de boerenkar.
En vanuit Velp naar Apeldoorn. We zijn tot na de bevrijding in Apeldoorn gebleven.
De bevrijding was een onvoorstelbare opluchting, vergeet je nooit meer. We kregen exotisch eten: Australische biscuits, Schotse haring en zo, uit de nu overtollige legervoorraden van de soldaten.
Het geallieerd bestuur had dat heel snel, heel goed geregeld.
Terug in Arnhem in de Klarenbeekstraat, bleek dat er praktisch niets meer in huis stond.
De Duitsers hadden de stad systematisch leeggeroofd. Alles van waarde, gasfornuizen en meubels en zo, was op transport naar Duitsland gezet.
Ik ben snel weer aan het werk gegaan.
Omdat het provinciehuis gedeeltelijk was ingestort is het gemeentelijk en het provinciaal bestuur tijdelijk ingetrokken in het gebouw van Sacré Coeur (een voormalig meisjesinternaat) aan de Velperweg.
Daarna vertrokken we naar de gebouwen aan de Eusebiusbuitensingel.
Het bestuur kwam weer op gang.
Ze zeggen wel eens dat Arnhem is verwoest in september 1944. Dat is natuurlijk niet zo.
Het was heel plaatselijk. Het centrum, de Bakkerstraat, de Koningstraat stonden er allemaal nog.
De strook langs de Rijn en bij de Rijnbrug, daar was vrijwel alles kapot.
Voor mij was de evacuatie geen drama. Een mens heeft een enorme veerkracht. Het was een harde tijd, maar ook wel avontuurlijk.
Ik heb wel geluk gehad dat ik niet opgepakt ben.
En het heeft echt wel geholpen dat ik ambtenaar was, helemaal geen hoge hoor, en relaties had bij  de padvinderij.
Zonder familie of relaties was het zwaar.
De oorlog heeft me niet beschadigd.
We hebben er later in ons gezin gewoon over kunnen praten. Wel heb ik altijd een ander gevoel over voedsel overgehouden.
Mijn dochter liet laatst wat eten in de thee vallen en ze wou het weggooien. Belachelijk! Uitstekend voedsel, niks mee mis.
Ik heb het natuurlijk gewoon opgegeten.